Bóle pleców - jak radzić sobie z nimi na co dzień?

Bóle pleców to jedna z najczęstszych dolegliwości bólowych w dorosłym życiu. Szacuje się, że pojawiają się one u 60-90% populacji w ciągu całego życia. Skrzywienia kręgosłupa, wady postawy, zmiany zwyrodnieniowe czy siedzący tryb życia i nadmierna masa ciała mogą być przyczyną wielu problemów związanych z plecami. Warto się tutaj dowiedzieć co powoduje najczęściej ból pleców, jak możemy temu zapobiec oraz co zrobić, gdy ten ból już nadejdzie.

Jakie mogą być przyczyny bólu pleców?

Plecy są bardzo dużą i istotną częścią naszego organizmu i to one w dużej mierze odpowiadają za utrzymanie prawidłowej postawy ciała. Główną osią utrzymującą nasze ciało w pionie jest oczywiście kręgosłup, który z kolei obudowany jest licznymi i bardzo mocnymi mięśniami. I to właśnie naciągnięcia mięśni pleców odpowiadają za większość dolegliwości bólowych zlokalizowanych na plecach. Może się to zdarzyć z powodu nagłych ruchów, takich jak podnoszenie ciężkich przedmiotów, lub powtarzających się ruchów jak skręcanie lub zginanie. Drugą przyczyną mogą być tak zwane wypadnięcie dysku. Dyski w kręgosłupie działają jak amortyzatory między kręgami. Kiedy te ulegną uszkodzeniu, mogą wybrzuszać się powodując przepuklinę i naciskają na otaczające nerwy, co powoduje ból. Bóle pleców mogą być wywoływane także przez choroby takie jak osteoporoza czy zapalenie stawów kręgosłupa lub tym podobne. Są to choroby zwyrodnieniowe, które przebiegają ze stanem zapalnym w obrębie kręgosłupa, doprowadzając do jego uszkodzenia i później nieprawidłowego działania, co objawia się właśnie bólem pleców. Trzeba również pamiętać, że zła postawa również jest jednym z najistotniejszych czynników powodujących ból pleców. Siedzenie lub stanie przez długi czas w zgarbionej pozycji może wywierać nieprawidłowy nacisk na kręgosłup, co prowadzi w ostateczności do powstania dolegliwości bólowych.

Ból pleców – jakie objawy mogą wystąpić?

Objawy bólu pleców mogą się różnić w zależności od przyczyny i ciężkości stanu. Niektóre z najczęstszych objawów to tępy ból w dolnej części pleców, który może wahać się od łagodnego do ciężkiego. Sztywność mięśni pleców, utrudniająca poruszanie się lub zginanie. Strzelający lub kłujący ból, który promieniuje w dół nóg, znany jako rwa kulszowa. Drętwienie lub mrowienie w nogach lub stopach również mogą świadczyć o postępującym zwyrodnieniu kręgosłupa. Bardzo często o problemie z kręgosłupem będzie świadczyć też ból lub sztywność szyi a nawet bóle czy zawroty głowy.

Jakie są możliwości leczenia?

W zależności od stopnia nasilenia bólu możemy wyróżnić kilka metod leczenia, które możemy sami wdrożyć, zanim udamy się do lekarza:

• Odpoczynek i ćwiczenia – w przypadku niewielkich dolegliwości odpowiedni relaks może przynieść ulgę. Jednakże długotrwałe leżenie na kanapie czy w łóżku może przynieść odwrotne skutki. Warto też wdrożyć ostrożne ćwieczenia na kręgosłup i w miarę możliwość wzmocnić mięśnie całego ciała w celu zwiększenia siły, elastyczności czy mobilności, dzięki czemu nasze ciało będzie bardziej przygotowane na dodatkowe obciążenia
• Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne takie jak paracetamol na najsłabsze dolegliwości bólowe po ibuprofen, naproksen, ketoprofen lub meloksikam na silniejsze stany bólowe mogą pomóc szybko złagodzić bóle pleców jak i zniwelować stan zapalny. W przypadku bólów stawowych szczególnie polecany jest meloksikam. Jednak w razie stosowania tych leków przez dłuższy czas, należy stosować leki osłaniające żołądek w celu zniwelowania ewentualnych działań niepożądanych w postaci krwawienia z przewodu pokarmowego
• W przypadku chronicznego bólu pleców przydatna może być prawidłowo prowadzona fizjoterapia u dobrego specjalisty. Na podstawie naszych objawów i dolegliwości bólowych powinien on dobrać właściwą metodę leczenia uwzględniając na przykład akupunkturę, kinesiotaping, masaże lecznicze, czy terapie powięziowe lub wisceralne
• Terapia ciepłem i zimnem to kolejna metoda, którą możemy zastosować. W aptece kupimy maści, plastry lub okłady, które generują ciepło lub zimno. Są do kupienia także specjalne kompresy wielokrotnego użytku zwane ciepło-zimno, które można schłodzić w lodówce lub podgrzać przy pomocy ciepłej wody, a które następnie przykłada się na bolące miejsce, po czym można ponownie ochłodzić lub podgrzać kompres. Podobnie może również pomóc ciepła kąpiel lub pobyt w saunie.

Bóle pleców to częsta dolegliwość, która może być spowodowana różnymi czynnikami. Chociaż może to być stan wyniszczający, dostępnych jest wiele skutecznych metod leczenia, które pomagają złagodzić ból i poprawić mobilność. Najważniejsze to szybko i prawidłowo reagować. Jeśli jednak zastosowane metody nie działają, warto zwrócić się o pomoc do lekarza, który dysponuje szerszym wachlarzem terapeutycznym i diagnostycznym.

Bibliografia:

• Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji Wydział Oceny Technologii Medycznych; Profilaktyka przewlekłych bólów kręgosłupa; Raport nr OT 423.3.2019
• A. Depa, M. Drużbicki; Ocena częstości występowania zespołów bólowych lędźwiowego odcinka kręgosłupa w zależności od charakteru pracy; Przegl. Med. Uniwersytetu Rzeszowskiego; Rzeszów 2008; 1; 34-41
• T. M. Domżał; Przewlekłe nieswoiste bóle krzyża – stara dolegliwość czy nowa choroba neurologiczna; Polski Przegląd Neurologiczny; 2007; 3; (4); 216-227

Autor: mgr farm. Wojciech Ziółkowski