Światowy Dzień Buraka – sprawdź, jak wielką moc ma to niepozorne warzywo!

24 listopada obchodzimy Światowy Dzień Buraka. To idealny moment, aby lepiej poznać to wszechstronne warzywo pełne zdrowotnych korzyści i kulinarnego potencjału. Sprawdź, dlaczego warto włączyć buraka do codziennej diety, jakie są jego odmiany oraz jak przyrządzić z niego pyszne, zdrowe dania dla całej rodziny.

Burak cennym źródłem witamin, minerałów i nie tylko...

Burak zwyczajny zawiera między innymi:

• betainę, która wspiera funkcjonowanie wątroby, pomaga w detoksykacji organizmu i chroni komórki przed stresem oksydacyjnym,
• witaminy z grupy B, w tym kwas foliowy biorący udział w procesach krwiotwórczych oraz zalecany przyszłym mamom,
• antyoksydanty, w tym antocyjany, które zwalczają wolne rodniki, chroniąc organizm przed chorobami nowotworowymi oraz spowalniając proces starzenia,
• azotany, które mogą poprawiać krążenie krwi, wpływając korzystnie na wydolność fizyczną, a także wspierając zdrowie układu sercowo-naczyniowego,
• błonnik, który sprzyja prawidłowej pracy jelit, reguluje poziom cukru we krwi i wspomaga trawienie.

Warto przy okazji wspomnieć, że burak zawiera bardzo niewiele kalorii.

Najpowszechniej występujące rodzaje buraka

Najpopularniejszą odmianą jest burak czerwony zwany zwyczajnym. Ma charakterystyczny, buraczkowy – burgundowy, ciemnoczerwony – kolor. Na przełomie wiosny i lata w warzywniakach pojawia się burak liściowy zwany boćwiną czy botwinką – to nic innego, jak młody burak ćwikłowy (podgatunek buraka zwyczajnego). Warto wiedzieć, że występuje także burak cukrowy, wyglądem przypominający białą rzodkiew albo pietruszkę, z którego produkuje się cukier. Inną powszechną odmianą jest burak pastewny znajdujący zastosowanie w rolnictwie, jako składnik paszy dla zwierząt.

W jakiej formie burak jest najzdrowszy?

Buraka ćwikłowego można podawać praktycznie w każdej możliwej formie. Można go gotować, piec, smażyć, marynować, kisić oraz jeść na surowo. Można też z niego wyciskać sok, blendować na smoothie, suszyć na chrupiące czipsy i tworzyć mnóstwo innych zdrowych przekąsek. W jakiej postaci dostarcza nam najwięcej cennych mikro- i makroelementów? Na przykład:

• sok z buraka – naturalny napój pełen azotanów i witamin. Świetny dla sportowców oraz osób potrzebujących wsparcia dla układu krwionośnego;
• zakwas z buraka – fermentowany napój, który dostarcza probiotyków, wspierając tym samym trawienie oraz wzmacniając odporność. Można go pić samodzielnie albo po rozcieńczeniu, można też wykorzystać zakwas do gotowania pysznego barszczu;
• kiszone buraki – fermentacja pomaga zachować wartości odżywcze buraka, a także wzbogaca jego skład o korzystne bakterie probiotyczne. Kiszone buraki są chrupiące i kwaśne w smaku, idealnie nadają się jako dodatek do pełnowartościowego posiłku;
• surowy burak – w tej formie dostarcza nam najwięcej cennych dla zdrowia składników. Możesz go np. zetrzeć na tarce albo pokroić na cienkie plastry.

Przepis na zakwas z buraka

Składniki: 4 buraki, 4 ząbki czosnku, liść laurowy, kilka ziaren pieprzu i ziela angielskiego, sól, przegotowana woda.

Buraki umyj i pokrój w plastry. Włóż do dużego słoika albo naczynia ceramicznego, dodaj przyprawy oraz czosnek. Zalej przegotowaną, ostudzoną wodą z solą (ok. 1 łyżka soli na litr wody). Odstaw na kilka dni w ciepłe miejsce – nie chowaj do lodówki, ponieważ wtedy zatrzymasz proces fermentacji. Dopiero gotowy zakwas przechowuj w lodówce, by proces nie postępował dalej.

Przepis na pyszną sałatkę z buraczkiem

Składniki: 2 buraki, 1 jabłko, sok z cytryny, garść orzechów włoskich, natka pietruszki, oliwa z oliwek, sól, pieprz.

Buraki oraz jabłko zetrzyj na tarce, skrop sokiem z cytryny. Dodaj posiekane orzechy i natkę pietruszki. Następnie dopraw oliwą, solą, pieprzem, a także innymi przyprawami według uznania. Gotowa sałatka jest chrupiąca, świeża, pełna witamin – idealna jako dodatek do ciepłego posiłku.

Przepis na zupę-krem z pieczonych buraków

Składniki: 4 duże buraki, 1 cebula, 2 ząbki czosnku, bulion warzywny, oliwa z oliwek, sól, pieprz, łyżka jogurtu naturalnego.

Nieobrane ze skórki, ale dokładnie umyte buraki piecz w folii aluminiowej w piekarniku przez 45 minut w temperaturze co najmniej 200 stopni. Na patelni podsmaż posiekaną cebulę i czosnek, następnie przełóż je do większego garnka. Dodaj upieczone buraki oraz bulion – gotuj przez chwilę, po czym zblenduj na gładki krem. Dopraw do smaku, podawaj z kleksem jogurtu.

Jak widzisz, burak to nie tylko barszcz wigilijny, barszcz ukraiński czy marynowane wiórki w słoiku. To warzywo ma w sobie ogromny potencjał – zarówno prozdrowotny, jak i kulinarny. Odkryj go, świętując Światowy Dzień Buraka!